برنامه Partition Magic یکی از بهترین برنامه های پارتیشن بندی است که بنا
به ادعای سازندگانش برنامه استاندارد پارتیشن بندی محسوب میشه .
اصلا پارتیشن مجیک به چه درد میخوره ؟
1- جایگزینی بسیار عالی برای برنامه Fdisk ماکروسافت که تحت داس اجرا میشه .
2- قابلیت تغیر اندازه پارتیشن ها بدون از دست دادن اطلاعات داخل اونها .
3- چسباندن چندین پارتیشن به یکدیگر و یا تبدیل یک پارتیشن به چند پارتیشن .
4- فرمت کردن و پارتیشن بندی در کمتر از 1 سوت و نیم ( تقریبا نصف سه سوت )
5- خیلی کار های دیگه ...
6- و غیره ...
7- ...
چه کسایی میتونن با Partition Magic کار کنن ؟
اولا این رو بدونید که درسته که این برنامه یک برنامه کاملا حرفه ای است ،
ولی اینقدر کارکردن باهاش راحته که همه می تونن ازش استفاده کنند . افراد
با آی کیو حدود گل کلم به بالا می تونن از این برنامه استفاده کنن .
ولی این رو هم بدونید که این برنامه می تونه اینقدر خطرناک باشه که کل
اطلاعات هارد دیسک شما رو از بین ببره . پس با دقت باهاش کار کنید و کاری
رو که مطمئن نیستید چیه انجام ندین .
اصلا پارتیشن چی هست ؟
پارتیشن در لغت به معنی تقسیم کردن و مجزا کردنه . درست مثل پارتیشن توی
ساختمون ها و اداره ها که یه قسمت رو از قسمت دیگه جدا می کنه ، توی هارد
دیسک کامپیوتر هم می شه قسمت های مجزایی ساخت که اطلاعات داخل اونها از
یکدیگه جدا باشن .
حتی میشه نوع ذخیره فایل ها در هر پارتیشن مجزا باشه . ( اینو بعدا توضیح میدم )
از مزایای چندین پارتیشن داشتن اینه که اگه اطلاعات یک پارتیشن در اثر
ویروس و یا به علت سهل انگار از بین بره ، اطلاعات بقیه پارتیشن ها باقی
میمونه .
دیگه اینکه میشه چندین سیستم عامل روی یک کامپیوتر داشت . مثلا خیلی ها ویندوز XP و ویندوز 98 یا ME رو با هم دارند .
File System های مختلف :
فرض کنید که توی خونه یک کمد دارین که سه تا کشو داره . هر کشو هم مال یک
نفره . هر کسی یکجوری وسایلش رو داخل کشو قرار میده . یکی وسایل رو مرتب
کنار هم میچینه . یکی وسایلش رو مرتب پشت سر هم داخل کشو چیده و هر چیزی
معلومه کجا قرار داره . یکی هم وسایلش رو درهم ریخته داخل کشو . یکی هم
کشوهاش خالی و مرتبه و تمام وسایلش رو ریخته وسط اطاق !
طریقه چیدن وسایل داخل کشو رو میشه به سیستم مدیریت فایل در هارد دیسک
تشبیه کرد . شما اطلاعاتتون رو بر روی هارد داخل فایل ها و شاخه های مختلف
ذخیره می کنید . این فایل ها در جاهای مختلف هارد ذخیره میشن و شما ممکنه
چندتایی از فایل ها رو پاک کنید و مجدد فایل جدید جای اونها بریزید . این
وظیفه File System هست که به ویندوز بگه کجای هارد خالی هست و اطلاعات رو
کجا ذخیره کنه و فایلی که می خواهید پاک کنید از کجای هارد دیسک پیدا کنه .
اقسام File System ها :
1- FAT یا File Allocation Table سیستمی بود که از زمان داس مورد استفاده
بود و به FAT 16 مشهور بود . این سیستم که هنوز هم ویندوز های مختلف
میشناسنش و اطلاعات داخلش رو نشون میدن ، در زمان خودش خیلی خوب بود . ولی
بعد ها که هارد دیسک های ظرفیت بالا به بازار اومد . دیگه نمی تونست مدیریت
مناسبی برای حجم های بالا ارایه کنه . از محدودیتی که FAT 16 داشت این بود
که نمی شد پارتیشن هایی بزرگتر از 2 گیگابایت داشت . به همین خاطر از
ویندوز 98 به بعد ، یک سیستم دیگه اومد به نام FAT32 .
2- FAT 32 ، که نسخه تکمیل شده FAT 16 است ، با ویندوز 98 به بازار اومد و
خیلی از اشکالات FAT 16 رو از بین برد. FAT 32 میتونه پارتیشن هایی به
بزرگی 2 ترابایت ( 2000 گیگابایت ) داشته باشه ولی هنوز محدودیت حجم فایل
وجود داره . یعنی حداکثر اندازه یک فایل می تونه 4 گیگابایت باشه . این
فایل سیستم رو هنوز تمامی سیستم عامل های ماکروسافت ( البته از ویندوز 98
به بالا ) میشناسن .
3- NTFS یا New Technology File System که با ویندوز NT به بازار اومد و
میتونست اشکالات FAT یا FAT 32 را برای هارد های بزرگ پوشش بده و به عنوان
یک فایل سیستم برای هارد های ظرفیت بالا و هارد های سرور ها شد . از
خصوصیات این فایل سیستم میشه به عدم محدودیت اندازه فایل و پارتیشن و
جلوگیری از نوشتن اطلاعات بر روی نقاط معیوب هارد دیسک ( Bad Sector ) ،
قابلیت رمزگذاری بر روی اطلاعات و محدود کردن دسترسی بر اساس کاربر اشاره
کرد . پارتیشن هایی که از این فایل سیستم استفاده میکنن رو فقط میشه توی
ویندوز های NT ، 2000 ، XP و NET . استفاده کرد . یعنی در ویندوز 98 یا ME
نمی تونید اطلاعات داخل اونها رو بخونید یا بنویسید . ( البته برنامه های
کمکی برای این کار وجود داره )
4- Linux Ex2/ Ex3 دو فایل سیستم معروف لینوکس هستند که به صورت پیش فرض در
نسخه های مختلف لینوکس استفاده میشه . اگر تا بحال فقط از ویندوز استفاده
کردین احتمالا این فایل سیستم رو تا به حال ندیدین . خصوصیت بارز اون
امکان داشتن پارتیشن تا اندازه 4 ترا بایت ( 4000 گیگابایت ) و قابلیت
بازیابی بسیار بالای اطلاعات است . هیچکدام از سیستم های عامل ماکروسافت تا
به حال امکان استفاده از پارتیشن های لینوکس رو در اختیار نگذاشتن ، یعنی
اطلاعات داخل اونها رو نمیشه ( البته نرم افزار های خاصی برای این کار هست )
خواند و نوشت .
5- انواع دیگر : فایل سیستم ها به همین تعداد محدود نمیشن . تقریبا هر
سیستم عاملی برای خودش یک فایل سیستم مجزا داره ، مثلا Novel یا Os / 2 هر
کدوم فایل سیستم خودشون رو دارن ولی کسی که با ویندوز کار میکنه ، کمتر با
اونها سر و کار داره .
انواع پارتیشنها :
به طور کلی در یک تقسیم بندی دیگه میشه پارتیشن ها رو به 3 دسته تقسیم کرد :
1- Primary : که معمولا پارتیشن اصلی و اولیه محسوب میشه برای اینکه سیستم
عامل های ماکروسافت ( منظورم انواع Dos و Windows است ) بتونن اجرا ( Boot
) بشن لازمه که حداقل یک پارتیشن از این نوع وجود داشته باشه و اسم اون هم
C باشه . ممکنه شما هم ویندوز را توی پارتیشن دیگری نصب کرده باشین ، ولی
حتما باید یک پارتیشن Primary داشته باشین که اسمش هم C باشه . ویندوز توی
این پارتیشن یک سری فایل سیستمی میریزه که اگه نباشه ویندوز اجرا نمیشه . (
مثلا توی ویندوز XP فایل های Boot . ini , NTDETECT . COM از فایل های
سیستمی هستند که توی پارتیشن C ریخته میشن )
2- Extended : در اصل این نوع پارتیشن خودش یک جور پارتیشن Primary محسوب
میشه که به عنوان یک ظرف برای پارتیشن های Logical به کار میرن . اگه هارد
دیسک شما بیشتر از یک پارتیشن داشته باشه ، حتما یکی از این پارتیشن ها
داره . ( توی برنامه پارتیشن مجیک با رنگ آبی آسمانی نشون داده شده . )
3- Logical : وقتی بخواهیم بیش از یک پارتیشن داشته باشیم ، باید بعد از
پارتیشن اصلی ( Primary ) یک پارتیشن Extended داشته باشیم و داخل اون رو
می تونیم به هر تعداد پارتیشن که بخواهیم تقسیم کنیم . معمولا پارتیشن های D
, E و .. که همه دارند از این نوعه . البته نوع File System این پارتیشن
ها می تونه متفاوت باشه و مثلا یک پارتیشن Logical از نوع Fat 32 و یکی از
نوع NTFS داشت .
آتیش کردن برنامه :
اولش که برنامه رو نصب کنید . ( این یکی رو دیگه شرمنده نمیشه لینک داد
دانلود کنید ، چون هم پولیه هم حجم دانلودش حداقل 30 مگ میشه . از روی یک
سی دی پیداش کنید و نصبش کنید . وقتی آتیش کنیدش یه صفحه جمع و جور باز
میشه که سه قسمت مهم داره .
1- نقشه دیسک
2- صفحه کنترل
3- دکمه های اجرایی
نمای کلی نرم افزار و قسمت های مختلف آن
1- نقشه دیسک ، یک نمای کلی از هارد دیسک شما نشون میده ، با یک نگاه می
تونید بگین که هر پاریتیشن چقدر جا گرفته و از چه سیستمی ( File System )
استفاده میکنه . به عنوان مثال یک نگاه به نقشه هارد دیسک من بندازین .
همونطور که دیده میشه ، من چهارتا پارتیشن دارم . اولی که C هست و اسمش رو
هم OS گذاشتم ، چون صفحه کوچیک بوده حجمش رو نشون نداده .
نقشه دیسک نشانگر نوع پارتیشن ها و حجم اونهاست.
اطلاعات هر پارتیشن با نگاه داشتن ماوس بر روی آن دیده میشه ، کافیه ماوس
رو روی هر کدوم از پارتیشن های نشون داده شده ببرین تا تمامی اطلاعاتش رو
نشونتون بده .
رنگ ها توی این برنامه خیلی مهم هستند ، اگه به راهنمای رنگ های پایین صفحه
یه نگاه بکنید ، خیلی ساده می تونید نوع پارتیشن ها رو تشخیص بدین .
همونطور که توی شکل بالا هم دیده میشه ، پارتیشن اول من که اسمش رو گذاشتم
OS ، از نوع FAT 32 هست .
پارتیشن بعدی که D هست و اسمش DOCS هست هم از نوع FAT 32 است ولی پارتیشن
بعدی که E است از نوع NTFS است . اگه دقت کنید پارتیشن دوم و سوم در یک
مستطیل آبی رنگ احاطه شدن ، این یعنی که اونها از نوع Extended هستند . و
بالاخره پارتیشن آخری هم مال لینوکسه و از سیستم Ext3 استفاده میکنه .
اون قسمت هایی توی هر پارتیشن که با رنگ کرم رنگ پر شده ، نشون دهنده درصد
پر شدن اون پارتیشنه ، یعنی اطلاعات داخل اون پارتیشن اینقدر جا گرفته .
تغییر اندازه دادن یک پارتیشن
راحت ترین کاری که پارتیشن مجیک انجام میده تغیر اندازه دادن یک پارتشن است
. ( البته تغییر اندازه پارتیشن Primary و اون پارتیشنی که روش ویندوز نصب
کردین یک کم سخت تره . ) برای این کار کافیه روی پارتیشنی که میخواهین
تغیر اندازه بدهیدش ، راست کلیک کنید و از منوی باز شده گزینه Resize /
Move رو انتخاب کنید . از کادری که باز میشه میتونید اندازه جدید پارتیشن
رو انتخاب کنید .
توی این کادر چند قسمت مهم وجود داره :
1- Free Space Before : که میزان فضای خالی قبل از پارتیشن رو نشون میده .
اگه بخواهید پارتینش رو جابجا کنید ، این مقدار تغیر میکنه در غیر این صورت
مقدار صفر باید باقی بمونه .
2- New Size : اندازه جدیدی است که می خواهید پارتیشن پیدا کند . این مقدار
رو نمیتونید از مقدار فضای اشغال شده هارد کوچکتر در نظر بگیرید . ( قسمت
مشخص شده با سبز تیره )
3- Free Space After : میزان فضایی که می خواهید بعد از این پارتیشن خالی بماند
4- Cluster Size رو تغییر ندهید .
تشکیل یک پارتیشن جدید
این برنامه خیلی راحت تر و سریعتر از برنامهای مثل Fdisk پارتیشن های
جدید تشکیل میده ، برای همین خیلی از کسانی که می خواهند سریعتر پارتیشن
بندی کنند ، همه عملیات تشکیل پارتیشن های جدید رو با این برنامه انجام
میدهند . برای این کار کافیه یک جای خالی هارد دیسک که در نقشه دیسک با رنگ
خاکستری تیره نشون داده میشه ، راست کلیک کرده و گزینه Create رو انتخاب
کنید .
توی کادر جدیدی که باز میشه ، میتونید مشخصات پارتیشن جدید رو انتخاب کنید . تنظیماتش به قرار زیر است :
1- Create as که مشخص میکنه چه نوع پارتیشنی می خواهید بسازید . ( Primary یا Logical یا Extended )
2- Partition Type که نوع File System رو انتخاب میکنه
3- Label که اگه دوست داشته باشید میتونید یک اسم برای پارتیشن انتخاب کنید . ( این مورد اختیاری است )
4- Size که اندازه پارتیشن جدید رو انتخاب می کنید . ( میشه در قسمت
Percent هم درصد اشغال فضای هارد رو توسط این پارتیشن جدید که قراره ساخته
بشه مشخص کرد ) .
پارتیشن بندی یک هارد کاملا خالی از اول :
می خواهیم یک هارد 40 گیگابایتی خالی رو پارتیشن بندی کنیم .
1- ابتدا با راست کلیک کردن بر روی نوار خاکستری و انتخاب گزینه Create و
انتخاب کردن گزینه ها همانند زیر پارتیشن Primary می سازیم که حجمش 25
درصد حجم کل هارد باشد . تنظیمات : Create as : Primary، Partition Type :
Fat32، Label : Win ، Percent of allocated Space : 25% ) دقت کنید که در
هنگام ساختن پارتیشن ، کافی است یکی از گزینه های حجم درخواستی یا درصد را
پر کنیم . در مثال بالا ما با انتخاب 25 درصد ، در اصل یک چهارم حجم هارد
را به پارتیشن اولیه اختصاص دادیم .
2- در مرحله دوم باید یک پارتیشن از نوع Extended بسازیم که کل فضای
باقیمانده هارد رو اشغال کنه . چون همونطور که قبلا گفتیم ، پارتیشن های
Extended در اصل برای نگهداری پارتیشن های Logical ساخته میشن .
پس مجدد در فضای خالی نوار خاکستری ( که الان یک چهارم سمت چپش رو فضای
پارتیشن C اشغال کرده ) راست کلیک کنید و Create رو انتخاب کنید . فقط
کافیه Partition Type رو روی Extended بگذارید و اندازه اون رو 100 درصد
انتخاب کنید . ( چون می خواهیم کل فضای باقی مونده رو به پارتیشن Extended
اختصاص بده . )
3- داخل پارتیشن Extended که الان ساخته شده ( کادر آبی آسمانی ) راست کلیک
کرده و Create رو انتخاب می کنیم . با انتخاب Logical برای Create as و
Fat 32 برای Partition Type و تایپ کردن 10000 در کادر Size یک پارتیشن 10
گیگابایتی از نوع Fat 32 تشکیل می دهیم .
4- مرحله بالا رو مجددا انجام می دهیم .
5- مرحله فوق رو مجدد تکرار می کنیم . با این تفاوت که در جای Size عددی
تایپ نکرده و در قسمت Percent مقدار 100 رو تایپ می کنیم . بدین صورت یک
پارتیشن با میزان فضای باقی مانده از 2 پارتیشن قبلی تشکیل می شود .
6- بعد از انجام شدن همه این عملیات ، کافی است برای اجرا شدن این تغییرات
بر روی دکمه Apply در قسمت سمت چپ و پایین صفحه قرار دارد کلیک کنید . بعد
از تایید اینکه آیا می خواهید عملیات انجام شود ، کلیه این کار ها با سرعت
انجام می شود . ( گاهی اوقات یک پارتیشن در حال استفاده است و برنامه از
شما می پرسد که کامپیوتر را ریست کند و عملیات را انجام دهد ، که در اینجور
مواقع اگر مطمئن هستید که پارتیشن بندی به درستی انجام شده است ، قبول
کنید تا بقیه کار ها بطور خودکار انجام شود . )
توجه: در هر مرحله از کار که به نظرتان اندازه پارتیشن یا تنظیمات مناسب
نیامد ، با کلیک کردن بر روی دکمه Undo از عمل قبلی صرف نظر کرده و عمل
جدیدی انجام دهید . دقت کنید که اگر بطور مثال یک پارتیشن جدید ساخته و حجم
آن را 10 گیگابایت در نظر گرفته باشید و بعد نظرتان تغیر کند و بخواهید
سایز آن را به 12 گیگابایت تغیر دهید ، نباید آن پارتیشن را Resize کنید ،
زیرا در این صورت پارتیشن مجیک یکبار پارتیشنی 10 گیگی ساخته و سپس آن را
به اندازه 12 گیگابایت تغییر اندازه می دهد .