از پشت پرده ها تا پیامدهای استقرار هواپیماهای جنگی روسیه در ایران

روزنامه امریکایی "کریستین ساینس مانیتور" با انتشار گزارشی تحت عنوان "پشت پرده همکاری های ایران و روسیه بر سر سوریه یک هدف کلان تر و گسترده تر" می نویسد:"این تغییر جهتی بی سابقه در استراتژی نظامی روسیه است. به نظر می رسد همکاری بی سابقه ای میان جمهوری اسلامی ایران و یک قدرت خارجی در جریان است. دومین روز از بمباران مواضع در سوریه از طریق هواپیماهای روسی که در داخل پایگاه هوایی ایران مستقر بودند نیز سپری شد.  کرملین گفته که بمب افکن های توپولوف 22 ام3 بوده اند که اهداف داعش و دیگر گروه های مخالف دولت اسد را هدف قرار داده اند. این پیامی به امریکا نیز می باشد که در حلب به اپوزیسیون سوریه کمک رسانی کرده است. تصمیم ایران شگفت انگیز بود و نشان می دهد که برای اولین بار از زمان پیروزی انقلاب اسلامی به این سو آن کشور اجازه داده تا نیروهای نظامی خارجی در ایران  حضور یابند. این حضور از زمان جنگ حهانی دوم به این سو بی سابقه است. تاکنون طبق گزارش ها ایران بیش از 400 تن از نیروهایش را در داخل خاک سوریه از دست داده است. این همکاری به نفع روسیه است. روسیه دارای یک پایگاه در شهر ساحلی لاذقیه در سوریه است و اکنون از طریق پایگاه هوایی نوژه در خط مقدم جبهه نبرد نیروهای حامی اسد با مخالفان قرار گرفته است. این موضوع به ایران و روسیه دو کشوری که مورد تحریم و انزوا واقع شدن از سوی غرب قرار گرفته اند اجازه می دهد تا قدرت منطقه ای خود را افزایش دهند. "پاول فلگنهاوئر" تحلیلگر مسائل سیاسی در روزنامه "نووایا گازتا" در مسکو می گوید:"این بدان معناست که حفظ اسد در قدرت برای ایران اهمیت کلیدی دارد". 

او می افزاید:"روابط استراتژیک ایران و روسیه در زمینه سوریه راهبردی تر از روابط استراتژیک روسیه و امریکا است. او می گوید با توجه به توافق های قبلی در جریان مذاکرات روسیه و امریکا او کمی شگفت زده شده که وزارت دفاع روسیه بی درنگ خبر حضور نیروهایش در ایران را تایید کرد. 

او اشاره می کند که اکنون روس ها با استفاده از پایگاه هوایی ایران می توانند مواد  منفجره و بمب های بیش تر را حمل کنند واین به معنای بمباران بیش تر وزمین و اراضی بیش تر بمباران شده است. او اشاره می کند که اکنون برای مقام های روس نبرد در حلب سرنوشت ساز است. این روزنامه در ادامه اشاره می کند که علیرغم آن که روس ها می گویند که اهداف داعش را هدف قرار داده اند اما امریکایی ها باور دارند که آنان اهداف معارضان سوری مورد حمایت غرب را بمباران می کنند". 

این روزنامه در ادامه به نقل از کیهان برزگر مدیر موسسه مطالعات خاورمیانه در تهران می نویسد:"همکاری ایران و روسیه به طور موقت براساس منافع متقابل و تهدید مشترک داعش تعریف شده است و ائتلافی علیه ائتلاف امریکا، عربستان و ترکیه نیست". او معتقد است که اگرچه مبارزه با داعش در سوریه و عراق پیامدهای ژئوپولیتیکی گسترده ای برای رقبای ایران و روسیه خواهد داشت اما آن دو کشور هرگز خواستار حذف بازیگران دیگر در صحنه سوریه نشده اند. او معتقد است که همکاری های نظامی ایران و روسیه سبب شتاب بخشیدن به پیشبرد راه حل سیاسی می شود و این بازی با حاصل جمع صفر نخواهد بود. 

این روزنامه در پایان می نویسد که به نظر می رسد سوریه به خودی خود برای روسیه اهمیت ندارد بلکه برای دولت آن کشور افزایش نفوذ در منطقه و تحت فشار گذاشتن امریکایی ها اهمیت بیش تری دارد. 

شبکه خبری "فاکس نیوز" نیز با انتشار گزارشی اشاره می کند که استفاده روسیه از حریم هوایی ایران و خاک آن کشور برای حمله علیه مواضع معارضان سوری و گروه های تروریستی پیامی اشکار از مسکو به واشنگتن است. "اندرو تبلر" کارشناس مسائل سوریه در موسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک در این باره می گوید:"روس ها در حال نشان دادن این موضوع به واشنگتن هستند که گزینه های خوبی برای رسیدن به حلب دارند". این شبکه خبری در ادامه اشاره می کند که سرهنگ کریستوفر گارور از سخنگویان نظامی امریکا در بغداد تایید کرده است که روس ها پیش از ماموریت ها و حملات بمب افکن های شان مقام های نظامی امریکایی را در جریان قرار داده اند تا ایمنی پرواز را رعایت کرده باشند. این شبکه خبری در ادامه به نقل از "جورج صبرا" از اعضای اپوزیسیون سوریه در پاریس می نویسد که روس ها اکنون در حال به زعم او "سوء استفاده" از خلاء ایجاد شده توسط کشورهای غرب و امریکا در سوریه هستند. او غرب را به انفعال در برابر روسیه متهم کرده است. 

در همین حال، روزنامه اسرائیلی "جروزالم پست" با انتشار گزارشی ضمن ابراز نگرانی از استفاده روسیه از ایران برای حمله به مواضع در سوریه از این موضوع بعنوان عاملی برای تغییر معادلات و توزان قوا در منطقه یاد کرده است. 

این روزنامه با اشاره به این که همکاری های تازه نشان می دهند که به زعم آن روزنامه دست راستی اسرائیلی اویگدور لیبرمن وزیر دفاع اسرائیل درباره خطر متوجه از جانب ایران درست گفته بود می نویسد:"منظره فرود هواپیماهای روس در خاک ایران و پرواز آن ها از همدان تصویری است که اوباما هرگز در ذهن خود تصورش را هم نمی کرد. "یاکوف آمیدور" رییس سابق شورای امنیت ملی اسرائیل روز چهارشنبه گفت که این موضوع فراتر از موضوع صرف مسائل فنی برای حمله کم هزینه تر و اسان روسیه به سوریه از طریق ایران است. از دید او این نماد یک اتحاد دیپلماتیک بزرگ است. این نشان می دهد که نتانیاهو به درستی مخالف برجام بود و از سطح کنونی همکاری های منطقه ای و بین المللی ایران و کشورهای خارجی نگران بود. در حالی که اوباما صرفا به دنبال تغییر بازی در حوزه هسته ای بود تصمیماتش نشان داد که در راستای منافع امریکا، متحدان سنی امریکا در منطقه  و اسرائیل عمل نمی کنند". 

در همین حال، نشریه "نیوزویک" نیز اشاره کرده است که عراق برای اجازه دادن به هواپیماهای روسیه برای استفاده از حریم هوایی آن کشور به منظور هدف قرار دادن اهداف در داخل خاک سوریه موافقت کرده است.